Bộ cảm biến là thiết bị điện tử cảm nhận những thay đổi từ môi trường bên ngoài và biến đổi thành các tín hiệu điện để điều khiển các thiết bị khác. Cảm biến là một trong ba thành phần cơ bản của hệ thống điều khiển.

Có nhiều loại cảm biến khác nhau như cảm biến nhiệt, cảm biến quang, cảm biến hồng ngoại,...


Biến trở tuyến tính, biến trở góc quay dùng để chuyển đổi sự dịch chuyển thành điện áp. Ngoài ra còn có thể chuyển đổi kiểu điện cảm và điện dung... Nguyên tắc chung để đo các đại lượng không điện như nhiệt độ, quang thông, lực, ứng suất, kích thước, di chuyển, tốc độ... bằng phương pháp điện là biến đổi chúng thành tín hiệu điện. Cấu trúc thiết bị đo gồm ba thành phần :

Bộ phận chuyển đổi hay cảm biến, cơ cấu đo điện và các sơ đồ mạch trung gian hay mạch gia ông tín hiệu ví dụ như mạch khuếch đại, chỉnh lưu, ổn định. Cảm biến xenxin làm phần tử đo lường trong các hệ bám sát góc quay, truyền chỉ thị góc quay ở cự ly xa mà không thực hiện được bằng cơ khí.

Biến áp xoay (quay) dùng để biến đổi điện áp của cuộn sơ cấp hoặc góc quay của cuộn sơ cấp thành tín hiệu ra tương ứng với chúng. Biến áp xoay sin, cos để đo góc quay của rôto, trên đặt cuộn sơ cấp, thành điện áp tỉ lệ thuận với sin hay cos của góc quay đó. Biến áp xoay tuyến tính biến đổi độ lệch góc quay của rôto thành điện áp tỉ lệ tuyến tính.

Con quay 3 bậc tự do và con quay 2 bậc tụ do được sử dụng làm các bộ cảm biến đo sai lệch góc và đo tốc độ góc tuyệt đối trong các hệ thống ổn định đường ngắm của các dụng cụ quan sát và ngắm bắn.

Cảm biến tốc độ - bộ mã hóa quang học là đĩa mã trên có khắc vạch mà ánh sáng có thể đi qua được. Phía sau đĩa mã đặt phototransistor chịu tác dụng của một nguồn sáng. Động cơ và đĩa mã được gắn đồng trục, khi quay ánh sáng chiếu đến phototransistor lúc bị ngăn lại, lúc không bị ngăn lại làm cho tín hiệu ở cực colecto là một chuỗi xung. Trên đĩa mã có khắc hai vòng vạch, ngoài A trong B có cùng số vạch, nhưng lệch 90° (vạch A trước B là 90°). Nếu đĩa mã quay theo chiều kim đồng hồ thì chuỗi xung B sẽ nhanh hơn chuỗi xung A là ½ chu kỳ và ngược lại. Thiết bị đo tốc độ như DC Tachometer, AC Tachometer, Optical Tachometer.

Cảm biến nhiệt độ như Pt 56Ω, Pt 100Ω, Thermocouple…


Tiêu chí đánh giá và lựa chọn sensor :

- Phạm vi cảm nhận (khoảng cách cảm nhận)
- Sai số (có 3 tiêu chí đánh giá sai số : độ trễ của mắt, độ phân giải, và độ tuyến tính hóa )

Một số loại cảm biến thường gặp :

- acceleration sensor bộ cảm biến gia tốc
- acoustic sensor bộ cảm biến âm thanh
- air flow sensor bộ cảm biến dòng không khí
- Contact Image Sensor (CIS) bộ cảm biến hình ảnh tiếp xúc
- contact sensor bộ cảm biến tiếp xúc
- electric sensor bộ cảm biến điện
- electrochemical sensor bộ cảm biến điện hóa
- end-or-tape sensor bộ cảm biến cuối băng
- Fibre Optic Rate Sensor (FORS) bộ cảm biến tốc độ sợi quang
- fingerprint sensor bộ cảm biến dấu tay
- fluidic flow sensor bộ cảm biến dòng chất lỏng
- fluidic sensor bộ cảm biến lỏng
- force sensor bộ cảm biến lực
- Geostationary Earth Climate Sensor (GECS) bộ cảm biến khí hậu trái đất địa tĩnh
- heat sensor bộ cảm biến nhiệt
- image sensor bộ cảm biến hình ảnh
- inertial sensor bộ cảm biến quán tính
- laser sensor bộ cảm biến laze
- light sensor bộ cảm biến ánh sáng
- Linear Self Scanning Sensor (LISS) bộ cảm biến tự quét tuyến tính
- multicolour sensor bộ cảm biến đa màu
- optical sensor bộ cảm biến quang
- Optical Sensor (OPS) bộ cảm biến quang
- optical sensor signal tín hiệu bộ cảm biến quang
- oxygen sensor bộ cảm biến ô-xy
- paper sensor bộ cảm biến giấy
- proximity sensor bộ cảm biến độ gần
- radar sensor bộ cảm biến rađa
- remote sensor bộ cảm biến từ xa
- RF sensor bộ cảm biến RF
- RF sensor bộ cảm biến tần số vô tuyến (vô tuyến vũ trụ)
- Sea-Viewing of Wide Field Sensor (akaSeaWiFS) (SEAWIFS)
- Quan sát biển của bộ cảm biến phạm vi rộng (cũng có thể viết tắt SeAWiFS)
- sensor system nhóm bộ cảm biến
- sensor system hệ thống bộ cảm biến
- shutdown sensor bộ cảm biến dừng (tàu vũ trụ)
- solar sensor bộ cảm biến mặt trời
- solid-state image sensor bộ cảm biến ảnh mạch rắn
- star sensor bộ cảm biến sao
- sun sensor bộ cảm biến mặt trời
- tactile sensor bộ cảm biến tiếp xúc
- tactile sensor bộ cảm biến xúc giác
- tape break sensor bộ cảm biến đứt băng
- tape level sensor bộ cảm biến mức băng
- temperature sensor bộ cảm biến nhiệt độ
- touch sensor bộ cảm biến tiếp xúc
- touch sensor bộ cảm biến xúc giác
- Wide Field Sensor (WIFS) bộ cảm biến trường rộng