Mở đầu.................................................................................. ..................1
1. Lý do chọn đề tài.................................................................................................1
2. Lịch sử vấn đề......................................................................................................2
3. Mục đích nghiên cứu...........................................................................................8
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................................8
5. Nhiệm vụ nghiên cứu...........................................................................................9
6. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................10
7. Đóng góp của luận văn......................................................................................10
8. Cấu trúc của luận văn.......................................................................................11
Nội dung luận văn....................................................................... ..........12
Chương 1: NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG XÃ HỘI PHONG KIẾN VÀ TRONG
CA DAO CỔ TRUYỀN NGƯỜI VIỆT...................................................12
1.1. VỊ TRÍ CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG XÃ HỘI PHONG KIẾN...............................................12
1.1.1 Luật lệ " Tam tòng"......................................................................................12
1.1.1.1. Ý thức " tại gia tòng phụ"..........................................................................13
1.1.1.2. Ý thức " xuất giá tòng phu".......................................................................14
1.1.1.3. Ý thức " phu tử tòng tử"........................................................................... 15
1.1.2. Người phụ nữ với " Tứ đức" ( Công, Dung, Ngôn, Hạnh)....................... 16
1.2. HÌNH ẢNH, VỊ THẾ NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG VĂN HỌC DÂN GIAN VÀ TRONG CA DAO
CỔ TRUYỀN NGƯỜI VIỆT........................................................................................................... ... 16
1.2.1. Hình ảnh,vị thế người phụ nữ trong Văn học dân gian......................... 16
1.2.2. Hình ảnh, vị thế người phụ nữ trong ca dao cổ truyền người Việt.........20
1.2.2.1. Nguyên nhân của vị thế người phụ nữ trong ca dao cổ truyền .................20
1.2.2.2. Hình ảnh, vị thế người phụ nữ trong ca dao cổ truyền người Việt.............25
TIỂU KẾT.................................................................................................................................................. 31
Chương 2: NÉT ĐẸP HÌNH THỨC VÀ TINH THẦN CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG
CA DAO CỔ TRUYỀN NGƯỜI VIỆT........................................................................33
2.1.NÉT ĐẸP VỀ HÌNH THỨC CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG CA DAO CỔ TRUYỀN NGƯỜI VIỆT.33
2.1.1. Quan niệm về vẻ đẹp của người phụ nữ trong ca dao cổ truyền............33
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
2.1.2. Nét đẹp về thể chất của người phụ nữ trong ca dao cổ truyền................35
2.1.2.1. Thống kê các hình ảnh về nét đẹp thể chất của người phụ nữ....................35
2.1.2.2. Ca ngợi nét đẹp thể chất của người phụ nữ .................................... .......... 37
2.1.2.3. Nét đẹp thể chất của người phụ nữ trong tình yêu lứa đôi........................ 42
2.1.3. Nét đẹp trang phục của người phụ nữ trong ca dao cổ truyền.............. 52
2.1.3.1.Thống kê các hình ảnh về trang phục của người phụ nữ .......................... 52
2.1.3.2. Trang phục truyền thống của người phụ nữ Việt..................................... 53
2.1.3.3 Nét đẹp trong trang phục của người phụ nữ............................................ 56
2.2. NÉT ĐẸP TINH THẦN CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG CA DAO CỔ TRUYỀN NGƯỜI VIỆT.....70
2.2.1. Người phụ nữ thuở con gái và nét đẹp tinh thần........................................ 70
2.2.2. Người phụ nữ khi thành gia thất và nét đẹp tinh thần............................... 78
TIỂU KẾT..................................................................................................................89
Chương 3: NGHỆ THUẬT BIỂU ĐẠT NÉT ĐẸP CỦA NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG
CA DAO CỔ TRUYỀN NGƯỜI VIỆT................................91
3.1. NHẬN THỨC VÀ HƯỚNG LÝ GIẢI......... .................................. ...............................91
3.2. MỘT SỐ YẾU TỐ THI PHÁP.....................................................................................92
3.2.1. Đặc điểm cấu trúc.......................................................................................93
3.2.1.1. Kết cấu đối đáp..........................................................................................94
3.2.1.2. Kết cấu gợi mở..........................................................................................96
3.2.1.3. Hiệu quả của thể lục bát.............................................................................99
3.2.2. Thế giới biểu tượng....................................................................................102
3.2.2.1. Một số biểu tượng biểu đạt nét đẹp của người phụ nữ.............................102
3.2.2.2. Biểu tượng hoa với vẻ đẹp người phụ nữ ................................................107
3.2.3. Thời gian, không gian nghệ thuật ...........................................................114
3.2.3.1. Thời gian nghệ thuật.................................................................................115
3.2.3.2. Không gian nghệ thuật..............................................................................117
TIỂU KẾT................................................................................................................................120
KẾT LUẬN...............................................................................................................121
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
TÀI LIỆU THAM KHẢO- PHỤ LỤC....................................................................................125
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
1. Lê Thị Nguyệt (2008), " Biểu tượng hoa với vẻ đẹp người phụ nữ trong ca dao
cổ truyền của người Việt", Tạp chí Khoa học & công nghệ, Đại học Thái Nguyên
(2), tr.3-9.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trần Thị An (1990), “Về một phương diện nghệ thuật của ca dao tình yêu”,Tạp
chí văn học (6), tr. 54 -59.
2. Đỗ Thị Bảy (1999), Sự Phản ánh quan hệ gia đình, xã hội trong tục ngữ, ca dao
người Việt, ĐH Quốc Gia Hà Nội
3. Trần Đức Các (1978),“Tục ngữ với câu thơ lục bát trong ca dao dân ca”Tạp chí
văn học ( 1), tr. 91- 102
4. Mai Ngọc Chừ (1989), " Vần, nhịp, thanh điệu & sức mạnh biểu hiện ý nghĩa
của lục bát biến thể", Tạp chí Văn hóa dân gian, số 2, Hà Nội.
5. Cao Huy Đỉnh(1974),Tìm hiểu tiến trình VHDG Việt Nam, Nxb Khoa học xã hội
Hà Nội.
6. Nguyễn Thị Ngọc Điệp, (2001)“Thế giới biểu tượng sóng đôi trong ca dao
người Việt ", Văn hóa dân gian, số 3, Hà Nội
7. Vũ Tố Hảo (1986), “ Điểm lại quá trình sưu tầm nghiên cứu ca dao dân ca từ
xưa đến trước Cách \mạng tháng tám”, Văn hóa dân gian (3) tr.45-52.
8. Lê Như Hoa ( 1996), Phát huy bản sắc văn hoá Việt Nam trong bối cảnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá, NXB Văn hoá thông tin, Hà Nội.
9. Nguyễn Thị Huế (1986), “Người phụ nữ trong sinh hoạt dân ca”, Tạp chí văn
học ( 3), tr. 125 -136.
10. Nguyễn Thị Huế- Trần thị An, (2001), Tuyển tập tục nữ- ca dao Việt Nam, Nxb
Văn học, Hà Nội